Vites Kutusu Parçaları ve Manuel Şanzıman Çalışma Prensibi Nasıldır?
Motordan alınan dönme gücünü diferansiyele ve şafta ileten
yapıya şanzıman denir. İşlevi ise aracın hareketini sağlamak için gerekli tork
kuvvetini iletmektir. Motordan almış olduğu dönme kuvveti etkisini doğrudan
tekerleklere iletmez. Aynı zamanda vitesin geriye takılması sırasında aracın
geriye gitmesini, araç hareket etmediği zamanlarda da motorun çalışır halde
kalmasını, hızın sabit tutulmasını ve yüksek hızlara çıkıldığı zamanlarda bile
yakıt bakımından tasarruf sağlamayı amaçlar. Ayrıca motor her çalıştırıldığında
meydana gelebilecek sürtünmelerin önüne şanzıman sayesinde geçilir.
Manuel Şanzıman
Burada vites kolu kullanıcı tarafından hareket ettirilir. Bu
tarz kullanımlarda debriyaj aksamı çok fazla kullanılır. Çünkü vites
değiştirmek için motordan gelen güç iletimini kesmek amacı ile debriyaja
basılması gereklidir.
Manuel Şanzıman Parçaları
Debriyaj Pedalı
Üzerine baskı uygulandığında kavrama mekanizması ile
bağlantıyı kesen bir mekanik parçadır. Genellik olarak hidrolik olarak kontrolü
sağlanıyor olsa da nadiren de olsa kablo bağlantıları da bulunmaktadır.
Kavrama
Kavrama diski, diyafram yayı, debriyaj rulmanı, basınç
plakası ve cıvata gibi malzemelerden oluşmaktadır. Bu parçalar motordan gelen
tork kuvvetini şanzımana aktarır.
Volan
4 zamanlı motorlardaki görevi patlama esnasında oluşan
yüksek tork kuvvetini yayarak güvenli bir sürüş sağlar.
Debriyaj Çatalı
Debriyaj çatalı bilezikleri, vites koluna bağlı halde
bulunur ve şaft üzeirnde hareket ettirmek amacıyla kullanılır. Vites arası
geçişlerde hareket eder.
Bilezik
Vites değişim sırasında dişliler arasında kayma işlemi
yaparak onlarla birleşir. Bilezik dişliye bağlandığında motor torku çıkış miline aktarılmış olur.
Senkromeç
Bilezik ve dişli arasında bulunan senkromeç, dişlilerin
bilezikler ile birleşmesini sağlar. Bu sayede yüksek hız farklarında bile
kontrollü geçiş sağlanır.
Ara Mil
Motordan aldığı gücün aktarıldığı milin dişliler vasıtası
ile hareket mekanizmasına iletilmesidir.
Çıkış Mili
Belirlenen vitese takıldığında aktarılan hareket aynı
zamanda bu mile iletilerek hız ve tork sağlanmış olur.
Dişli
Dişli boyutu gelen tork kuvveti ile hız çıkışını
belirlemektedir.
Mekanizma
Kısaca motordan alınan gücü tekerleklere ileten sistemdir.
Kavrama yolu olarak bahsettiğimiz kısım ile baskı balata yolu sayesinde alınan
hareket kuvvetinin diferansiyele ve şafta aktaran şanzıman bu sayede aracın
hareket etmesini sağlamaktadır.
Leave a Comment