Guatr Hakkında Genel Bilgiler

Guatr Nedir?

 Boynun ön tarafında yer alan tiroid bezi, gırtlağın hemen ön bölümünde bulunan iç salgı bezidir. Bu bezin şekli genel olarak bir kelebeğe benzer. Sağ kanadı gibi görülen kısma sağ lob, sol kanadı gibi görülen kısma da sol lob adı verilmektedir. Bu iki lobu birbirine isthmus adı verilmiş bir bölüm bağlamaktadır. Tiroid bezi, tiroid hormonunu salgılar. Tiroid bezinin normalden çok daha fazla büyümesi sonrasında oluşan duruma ise guatr adı verilmektedir. Burada ortaya çıkan elips ya da yuvarlak şekilde oluşumlara ise nodül adı verilir. Nodül olmadan tiroid büyümesine basit guatr, nodüllü tiroid büyümesine ise nodüler guatr adı verilir.

Guatr Neden Olur?

 Guatr oluşumundaki en büyük etken, iyot eksikliğidir. Çünkü tiroid bezi, tiroid hormonunu üretirken mutlaka kandan iyot toplar. Dolayısıyla vücutta yeterli oranda iyot olmadığı zaman beyin tiroid bezine sürekli bir şekilde sinyal gönderir ve tiroid bezi gereksiz oranda büyümeye başlar. Bunun yanı sıra bağışıklık sisteminde meydana gelen bozulmalar, tiroid nodülleri, hamilelik, aşırı derecede iyot alma ve enfeksiyon gibi etkenler de guatr oluşumuna davetiye çıkartır.

Guatr Belirtileri

 Tiroid bezinin aşırı oranda büyümesi sonrasında boyun bölgesinde şişlik meydana gelecektir. Genel olarak oluşan bu şişlikler, ciltte belirgindir. Öyle ki insanlar boğazlarına hafifçe dokunduklarında dahi bu şişlikleri gösterebilirler. Çok nadir de olsa aşırı derecede şişecek olan tiroid bezi soluk borusuna baskı yapacak ve kişi bundan dolayı hırıltılı nefes alıp verecek ve yutkunma güçlüğü çekecektir. Bununla birlikte mide bulantısı, kusma, terleme, ishal, titreme, gözlerde şişme de guatr belirtileri arasında yer alır.

Guatr Kimlerde Görülür?

 Ailesinde guatr hastalığı ola kişiler, 50 yaş üzerindeki kadınlar ve sigara içen kişilerde guatr görülme olasılığı oldukça yüksektir. Bunun yanı sıra böbreküstü yetmezliği, Lupus gibi hastalığı olan kişilerde, şeker hastalarında, alerjik rahatsızlığı olanlarda, yüksek kolesterolü olan kişilerde, kansızlık hastalığındaki kişilerin de guatra yakalanma riski bulunmaktadır. Ayrıca kalp atım bozukluğu tedavisi ve çeşitli psikiyatrik hastalıklar için kullanılan ilaçların bir kısmında yan etki olarak tiroid hormonlarında bozukluk meydana gelebilmektedir.

Guatr Tanısı

 Belirtiler sonrasında hastaneye gidildiği zaman öncelikli olarak idrar iyotuna bakılır. Böylece kişide iyot yetmezliği olup olmadığı anlaşılacaktır. Bununla birlikte alınacak olan kanda selenyum düzeyi ölçümü yapılır. İyot yetmezliğinin olduğu bölgede hormon düzeylerinde değişkenlik meydana gelebilir. Şiddetli iyot yetmezliğinde hipotiroidizm olarak bilinen tiroid yetmezliği gelişecektir. Bunun sonraısnda ise TSH hormonu yükselecek, T3 ve T4 hormonları ise normalin altına düşecektir.

Guatra Ne Sebep Olur?

 Tiroid bezlerinin kanser ya da iltihap dışındaki herhangi bir nedenden dolayı büyümesi sonrasında guatr oluşmaktadır. Bu hastalığın oluşmasındaki en büyük sebep, iyot yetmezliğidir. Selenyum yetersizliği, demir eksikliği, kullanılan bazı ilaçlar, buluğ çağı gibi etkenler sonrasında guatr meydana gelebilir.