Akromegali Nedir?
Büyüme hormonunun olması gerekenden fazla üretilmesi
sonrasında ortaya çıkan kronik rahatsızlığa Akromegali denilmektedir. Bilindiği
üzere büyüme hormonu, beynin alt kısmında gözlerin arkasına yerleşmiş olan
hipofiz bezleri ile salgılanmaktadır. Çocuklarda yumuşak doku ve kemik
büyümesini hızlandıran bu hormon, erişkin kişilerde ise metabolizmayı kontrol
etmektedir. Bu hastalığa yakalanmış kişilerin büyük bir çoğunluğunda büyüme
hormonunun probleminin nedeni, iyi huylu hipofiz bezi tümörüdür. Hormonun
üretiminin aşırı yükselmesi sonrasında el ve ayaklarda büyümeler oluşur.
Kişiler eğer ki tedavi olmazlarsa kişinin iç organlarında oldukça önemli
bozukluklar meydana gelebilecektir.
Akromegali Kimlerde
Görülür?
Akromegali kadın ve erkeklerde eşit sıklıkla görülen bir
hastalıktır. Kişilere tanı kırklı yaşlarda koyulabilir.
Akromegali Neden
Olur?
Hastaların büyük bir kısmında hipofizde büyüme hormonu
salgılayan ancak kanser olmayan bir tümör bulunur. Oluşan bu tümörün çapı
genellikle 1 cm’den büyük, makroadenom şeklinde bulunur. Var olan bu tümörlerin
büyük bir kısmı yalnızca büyüme hormonu salgılarken bazıları he büyüme hormonu
hem de prolaktin salgılarlar. Büyüme hormonunun aşırı olması, karaciğerden
IGF-1 isimli başka bir hormonun salgılanmasına neden olur. IGF-1 hormonu ise
bağ dokusu, cilt, kıkırdak, organ ve kemiklerin büyümesini attırır.
Akromegali Risk
Faktörleri
Hipofiz tümörlerinin büyük bir çoğunluğu kendiliğinden
ortaya çıkmaktadır, bunun için herhangi bir genetik geçiş meydana
gelmeyecektir. Günümüzde 1 milyon kişiden yaklaşık olarak 40 ila 60’ı bu
hastalığa yakalanmıştır. Ancak çoğu zaman belirtileri oldukça kolay bir şekilde
gözden kaçabilmektedir. Bundan dolayı da aslında gerçek sayı asla tam olarak
belirlenememektedir.
Akromegali
Belirtileri
Rahatsızlık kişinin hem sağlığını hem de fiziksel anlamda
görünüşü ciddi şekilde etkileyebilmektedir. Fiziksel olarak meydana gelecek
değişiklikler çoğu zaman hemen meydana gelmez. Lakin hastaların büyük bir
kısmının el ve ayaklarında kademeli olarak büyüme oluşur. Baş ağrısı, sinüs
ödemi, eklemlerde ağrı, uyku apnesi, görmede bozukluk ve karpal tünel sendromu
da belirtiler arasında yer almaktadır. Kişinin cildinde kalınlaşma,
sivilcelenme ve yağlanma meydana gelebilecektir. Ayrıca dilde, çenede ve dudak,
burun ve alında büyüme oluşur.
Akromegali Tanısı
Hastalığın tanısı, pek çok farklı klinik belirti ile
birlikte yapılacak olan tamamlayıcı muayenelere dayanmaktadır. Aşırı derecede
büyüme hormonunun da etkisi ile derinin, kemiklerin, yumuşak bölümlerin ve iç
organların giderek büyümeye başlamasının gözlemlenmesi, bu hastalığın
oluştuğunu düşündürmesi açısından büyük bir önem taşımaktadır. Ellerin ve
parmakların hacmi arttığı için kişilerin taktıkları yüzükler onları sıkar ve
çıkartmak zorunda kalırlar. Ayakların uzamak yerine genişlemesinden dolayı
kişinin görünüşünde ciddi derecede değişimler olur. Bunun sonrasında yapılan
muayenelerde röntgen incelemeleri ve vücuttaki hormon miktarları ile alakalı
farklı testler de yapılarak hastalığın tanısı konulur. Tanı ne kadar hızlı
konulursa, yapılacak tedavi ile alakalı da o denli başarılı sonuçlar elde
edilir. İnsanların büyük bir kısmı, fiziksel anlamda meydana gelen değişmeleri
farklı şeylere yorumlamakta. Ancak bunların ardından 7 8 yıl geçtikten sonra
kişinin kalbinde ve iç organlarında büyümeler meydana gelebilmekte, hastalığın
ciddiyeti o zaman anlaşılabilmektedir.
Leave a Comment